Ocieplenie fundamentów - polistyren ekstrudowany i inne materiały
Jaki styropian na fundamenty?
Istnieje kilka możliwości ocieplenia ścian fundamentowych. Podstawowym kryterium wyboru jest cena, jednak ważna jest również kwestia lokalizacji budynku. Warunki wodno-gruntowe mają istotne znaczenie przy ocieplaniu ścian fundamentowych, bowiem ocieplenie obejmuje również fragment ściany budynku ponad gruntem (NPT) i pod powierzchnią gruntu (PPT). Na ten odcinek działają zarówno warunki atmosferyczne, jak też możliwy jest nacisk i działanie wody gruntowej. Z tego też względu wymagane są odpowiednie parametry.
Zamocowanie.
Ścianę fundamentową PPT należy zabezpieczyć hydroizolacją (najczęściej Abizol, Dysperbit, Dysprobit itp.). W tym celu można wykorzystać dyspersyjną masę asfaltowo-kauczukową (czyli popularnego Dysperbitu) z literką K lub S (produkt przeznaczony do przyklejania styropianu – gęstość większa od normalnego wyrobu tego typu, w wyniku czego nie wchodzi w reakcję ze styropianem). Materiałem o podobnych właściwościach jest klej bitumiczny (np. BAUMIT BitumenKleber). Jest to efektywne, jednak dość kosztowne rozwiązanie. Moim zdaniem lepszym rozwiązaniem jest klej poliuretanowy (np. TYTAN EOS do styropianu) o przyczepności do większości powierzchni tak samo dobrej. Jego zaletą jest również niższa cena i łatwa aplikacja. Kolejnym rozwiązaniem jest użycie kleju dyspersyjnego do styropianu (np. Baumit DispersionsKleber). Trzeba jednak liczyć się z tym, że cena tego materiału jest wysoka w porównaniu do innych rozwiązań. Istnieje również możliwość przymocowania warstwy cokołowej łącznikami do styropianu elewacyjnego. Trzeba jednak mieć na uwadze to,, że robimy to w strefie nad powierzchnią gruntu - tam, gdzie nie będzie niebezpieczeństwa wniknięcia wody opadowej do otworów montażowych i zawilgocenia ścian fundamentowych.
Materiał izolacyjny.
Do dyspozycji mamy kilka rozwiązań. W przypadku gruntów lekkich (piaszczystych) ze zwierciadłem wód gruntowych dużo poniżej ław fundamentowych możemy wykorzystać zwykły, twardy styropian (klasy EPS 100-38) – stosowany również pod posadzki w budynku. Teoretycznie jest to najtańsze z rozwiązań. Należy jednak pamiętać, że nie jest to typowe przeznaczenie tego rodzaju produktu. Koniecznie jest wykonanie zbrojącej warstwy z kleju i siatki. Dodatkowo należy zabezpieczyć ją przed działaniem wody, gryzoni i nadkładem ziemi lub otoczaków. W tym celu najczęściej stosowanym materiałem jest folia kubełkowa, która co prawda chroni przed długotrwałą wilgocią, jednak nie stanowi bariery dla wody. W czasie niekorzystnych warunków wodno-glebowych (gleby ciężkie, wilgotne)z czasem, styropian zabezpieczony w ten sposób, przestanie pełnić swoją funkcję. W takich przypadkach należy zastosować odpowiedni styropian na fundamenty (np. Termo Organika Fundament Silver) zabezpieczony związkami hydrofobowymi ograniczającymi nasiąkliwość. Można również użyć płyt styropianowych o charakterystycznym wyglądzie wafla albo gofra. Tego rodzaju styropian (np. AQUASTYR) poza impregnacją posiada również (na powierzchni od strony ściany, czasem także od strony gruntu) system rowków lub kanalików, odprowadzających wodę w głąb gruntu. Natomiast wilgoć odprowadzana jest ponad powierzchnię terenu. Cena takiego styropianu jest wyższa, jednak nie należy stosować dodatkowej warstwy zbrojącej. Jego twardość jest dość wysoka (zwykle klasy EPS 150). Dlatego też, możliwe jest mocowanie folii kubełkowej bez obawy, że kubełki pod naciskiem ziemi wgniotą się w styropian. Tego rodzaju styropiany są dostępne w szerokiej gamie kolorystycznej.
Kolejnym i nowocześniejszym rozwiązaniem jest polistyren ekstrudowany (zwany też XPS), który ze względu na specyfikę produkcji jest najbardziej odporny na nasiąkanie wodą gruntową lub opadową. Posiada również najwyższą twardość z wyżej wymienionych materiałów. Mimo, iż cena polistyrenu ekstradowanego jest najwyższa z materiałów dostępnych na rynku, jest on również najczęściej wybierany przez inwestorów. jego właściwości pozwalają na zabezpieczenie ścian tam gdzie występuje płytko woda gruntowa, wody podskórne lub glina utrudniająca szybki odpływ wody opadowej. Kolejną zaletą polistyrenu jest łatwy, niewymagający warstwy zbrojącej montaż. Jest również cieplejszy niż inne materiały izolacyjne, co pozwala na stosowanie cieńszej warstwy
Zazwyczaj warstwa cokołowa jest nieco innej grubości, co powoduje cofnięcie cokołu o kilka centymetrów względem reszty elewacji. W celu uzyskania dobrego wyglądu estetycznego zaleca się, by uskok wynosił od 3 do 8 centymetrów. Koniecznym jest uwzględnienie warstwy wykończeniowej. W kwestii wykończenia cokołu mamy kilka możliwych rozwiązań. Najtańszym i najmniej skomplikowanym wyjściem jest wykonanie tynku mozaikowego. Sztucznie barwiony piasek kwarcowy, który można dowolnie mieszać otrzymując ciekawe kombinacje daje nam wiele możliwości. Można również użyć naturalnych skał otrzymując podobny, mozaikowy efekt. Tego rodzaju rozwiązanie jest zarówno proste w wykonaniu, jak też odporne na warunki atmosferyczne i zabrudzenia. Kolejnym, często spotykanym wykończeniem cokołu są płytki klinkierowe (lub inne mrozoodporne). Jest to z pewnością efektowne rozwiązaniem, jednak nie jest wystarczająco trwałe. Zazwyczaj po kilku miesiącach fugi ulegają przebarwieniom, a pod wpływem warunków atmosferycznych pękają i odpadają. Zdarza się również, że woda dostająca się pod powierzchnie płytek rozsadza płytkę od spodu powodując nieestetyczne pęknięcia. Decydując się na użycie płytek klinkierowym należy pamiętać, że wymagają one corocznej impregnacji. Mimo stosunkowo niskiej ceny, w podliczeniu końcowym (klej, fuga, impregnat) okazuje się, że są one drogie i pracochłonne. Doskonałą alternatywą dla płytek może być system Ultra Tex, który szczerze polecam. Jego koszt jest zdecydowanie mniejszy o około 60%, a efekt końcowy satysfakcjonujący. Szczegóły w zakładce POMYSŁY.
Na cokole można również zastosować naturalny kamień lub jego betonową imitację. W takim wypadku zalecałbym kołkowanie warstwy cokołowej przez siatkę, czyli inaczej niż standardowo w systemach dociepleń. Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch warstw siatki zbrojącej, z których pierwsza jest przymocowana kołkami razem ze styropianem. Kołki powinny być wyposażone w metalowy trzpień i rozszerzoną strefą rozporu. Warstwa kamienia przyklejonego do cokołu może ważyć nawet 100 kg/m2 przy grubości 3 cm!